Το ρούχο που «χλευάζεις», είναι ό,τι πιο κλασικό για το καλοκαίρι

Ποιος είπε ότι τα ανδρικά φλοράλ πουκάμισα είναι μόνο για να τα φορούν οι τουρίστες στα ελληνικά νησιά; Πολύ πριν το φλοράλ πουκάμισο γίνει τάση των influencers, πολύ πριν λανσάρει αυτό το στυλ –αρκετά επιτυχημένα, θα λέγαμε– ο Χάρι Στάιλς στα σακάκια του, πίσω απ’ τα μοτίβα με λουλούδια και άλλα σχέδια που απεικονίζουν λεπτομέρειες του φυσικού κόσμου κρύβεται μια σπουδαία προσωπικότητα: o Γουίλιαμ Μόρις.

Το κίνημα Arts and Crafts και ο αγγλικός ρομαντισμός

Σε μια βικτωριανή Αγγλία του 19ου αιώνα όπου μεσουρανεί ο σχεδιαστής μόδας Χένρι Κριντ, ο οποίος είχε βαλθεί να ντύσει με ενδύματα υψηλής ραπτικής όλους τους βασιλικούς οίκους της Ευρώπης, στην αντίπερα όχθη, αυτήν της υπεράσπισης των λαϊκών στρωμάτων, ξεπηδάει ένας απ’ τους μεγαλύτερους ρομαντικούς καλλιτέχνες, ο Γουίλιαμ Μόρις: ποιητής, μυθιστοριογράφος, εικαστικός, σχεδιαστής μόδας, θεωρητικός του ουτοπικού σοσιαλισμού και ιδρυτής του καλλιτεχνικού κινήματος Arts and Crafts (μπορείς να μάθεις τι ήταν εδώ).

Ο Μόρις ήταν απ’ τους πρωτεργάτες για την απλοποίηση της ένδυσης, σε αντιδιαστολή προς το «κοκετοποιημένο» ντύσιμο των πλουσίων, διατήρησε όμως τις υψηλές προδιαγραφές στα υφάσματα και στα φλοράλ μοτίβα, ως αισθητικά μέτρα αντίστασης στο υποβαθμισμένο και «άχρωμο» ρούχο που αρχίζει να παράγεται μαζικά λόγω της εκβιομηχάνισης της κλωστοϋφαντουργίας. Το κίνημα Arts and Crafts παλεύει ευθύς εξαρχής για μια κοινωνικού τύπου μεταρρύθμιση της ένδυσης, για μια μόδα φολκλόρ ουτοπισμού που θα προέκυπτε μέσα από τη συνένωση υψηλής και λαϊκής τέχνης. Το ένδυμα οφείλει να υπηρετεί δύο σκοπούς: αφενός, την κοινωνική χρηστικότητα και την υγιεινή όψη, αφετέρου, την αισθητική σχέση με την ομορφιά. «Δεν πρέπει να έχεις τίποτα στην γκαρνταρόμπα σου που να μην είναι χρήσιμο ή όμορφο», θα πει ο καλλιτέχνης.

Το πιο κομψό αντρικό πουκάμισο του καλοκαιριού ξεκίνησε από έναν… Άγγλο καλλιτέχνη του 19ου αιώνα, τον Γουίλιαμ Μόρις.

Το φλοράλ πουκάμισο είναι statement

Για τους παραπάνω λόγους είναι κάπως άδικο να έχει υποβιβαστεί ελαφρά τη καρδία το liberty-style φλοράλ πουκάμισο στην κατηγορία του κιτς. Αν φορεθεί σωστά, μπορεί να μετατραπεί σε statement. Και πραγματικά, ίσως απ’ τις πιο εύχρηστες δουλειές για έναν άντρα σήμερα είναι να συνδυάσει την υπόλοιπη ένδυσή του με τύπου liberty πουκάμισο: από λευκό ή μπεζ λινό παντελόνι, σκούρο υφασμάτινο παντελόνι, τζιν, αλλά και μια διακριτική βερμούδα (χωρίς στρατιωτικές τσέπες, σκισίματα και λοιπές υπερβολές), όλα ταιριάζουν. Για τα υποδήματα ισχύει ακριβώς το ίδιο: από σανδάλια, loafers μέχρι και sneakers, σχεδόν όλα του πάνε.

Κάτι που αποδεικνύει και τον ιστορικό χαρακτήρα του φλοράλ μοτίβου: σχεδιασμένο για να ανταποκρίνεται σε καθημερινές ανάγκες ενός πιο λαϊκότροπου βίου, σύμφωνα με το αρχικό όραμα του Γουίλιαμ Μόρις άλλωστε, τούτο το πουκάμισο αναδεικνύεται καλύτερα σε πιο χαλαρές δραστηριότητες, αφού φοριέται άνετα από δουλειές γραφείου χωρίς αυστηρό dress code, μέχρι την απογευματινή βόλτα, το βραδινό ποτό, το θέατρο, το σινεμά, ή και τη βαλίτσα με τα ρούχα που θα πάρει κανείς στις καλοκαιρινές του διακοπές. Εκεί είναι η θέση του liberty πουκάμισου.

Οι Άγγλοι ρομαντικοί του κινήματος Arts and Crafts δημιούργησαν σχέδια με στοιχεία της φύσης για να αντιπαρατεθούν στο μονόχνοτο τοπίο της βιομηχανικής κοινωνίας. (Photo credits: Daily Arts Magazine)

Ο αισθητικός νατουραλισμός των στοιχείων της φύσης

Μπρος στο γκρίζο βιομηχανικό τοπίο, ο Γουίλιαμ Μόρις ήθελε οι άνθρωποι να πάψουν να φοβούνται το χρώμα. Και έτσι στράφηκε στη φύση για να πάρει έμπνευση από τη ζωντανή παλέτα της και να ζωγραφίσει τα άνθη της. Αν σήμερα μπορεί να γίνεται λόγος για «artful menswear», τότε ο εξ Αγγλίας ρομαντικός καλλιτέχνης σίγουρα είναι αυτός που έθεσε τις βάσεις. Καμιά φορά, η πιο υψηλή τέχνη κρύβεται εκεί που δεν το περιμένει κανείς, στην «safe» επιλογή που θα κάνει αυθόρμητα ένας άντρας.

Ποιος δεν έχει άλλωστε ένα φλοράλ πουκάμισο στη ντουλάπα του; Όχι τα χαβανέζικα όμως, τα άλλα, τα ευρωπαϊκά… Το γεγονός ότι το φλοράλ πουκάμισο είναι κάτι που αυθόρμητα θα πάει κατά πάνω του ένας άντρας, δείχνει ότι η ομορφιά είναι κάτι που δεν σβήνει ποτέ παρά την πάροδο των αιώνων, και, ακόμα και αν υστερεί κανείς σε γνώσεις αισθητικής θεωρίας, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα κάνει τελικά την σωστή επιλογή στο ντύσιμό του.

Ο Τιμοτέ Σαλαμέτ στην ταινία Call Me By Your Name.

Η επανάσταση της φυσικής ζωής μέσα  από το φλοράλ πουκάμισο

Η προσπάθεια του Μόρις ήταν να εισάγει την ενδυματολογική απλότητα στο ρούχο και τη χαλαρή γραμμή. Σε μια εποχή με σφιχτά γιλέκα και κορσέδες, ήθελε να απελευθερώσει το σώμα απ’ τους καταναγκασμούς της επιδειξιμανίας και να το προσγειώσει σε μια φυσικότητα.

Μπορεί, κοιτώντας την εξέλιξη της μόδας αναδρομικά, το φλοράλ πουκάμισο να θεωρείται από κάποιους «υπερβολικό» μέσα στο σύμπαν της μονοχρωμίας που επικρατεί, όμως, στα 1870, όπου κάθε ένδυμα ήταν στιλιζαρισμένο και υπερβολικά φορτωμένο με διακοσμητικές γαρνιτούρες, η πρόταση για την υιοθέτηση νατουραλιστικών μοτίβων ήταν μια αισθητική επανάσταση της απλής και φυσικής ζωής. Το ίδιο ισχύει και για τη ραπτική διαδικασία: το ένδυμα πρέπει να αγγίζει το σώμα, όχι να το καταπιέζει. Σκοπός του σώματος μέσα στο ρούχο που φοράει είναι να δείχνει ωραίο, φυσικό και υγιές.

Οι εικαστικές και ραπτικές επεμβάσεις του Γουίλιαμ Μόρις στο ύφασμα ήταν τόσο κομβικές για την ιστορία της μόδας, ώστε και ο ίδιος, αν και άφησε για κληρονομιά του απ’ τα μεγαλύτερα ρομαντικά ποιήματα στην αγγλική γλώσσα, αν και έγραψε τόσα και τόσα όμορφα βιβλία, αν και αφοσιώθηκε πιστά στην επαναστατική στράτευση και στη σοσιαλιστική ουτοπία, αν και αναβίωσε τη μεσαιωνική τέχνη με τα μοτίβα του, τελικά, ο ίδιος επέλεξε στο τέλος της ημέρας να αυτοπροσδιορίζεται ως «σχεδιαστής ρούχων», ίσως την πιο χειροτεχνική δουλειά απ’ όλες.

Ο Τζόνι Ντεπ στην ταινία Fear And Loathing In Las Vegas, με ένα από τα πιο χαρακτηριστικά φλοράλ πουκάμισα που έχουμε δει στο σινεμά.

Φλοράλ Πουκάμισο: Τα παιδιά των λουλουδιών

Οι αισθητικές αρχές που έθεσε το κίνημα Arts and Crafts αναφορικά με το στιλ, παρατηρεί κανείς ότι επανεμφανίζονται και μορφοποιούνται ξανά και ξανά μέσα στην ιστορία της μόδας, απ’ τη μεγάλη άνθιση της Αρ Νουβώ κατά τις αρχές του 20ου αιώνα, μέχρι και την «arts and crafts revival» ατμόσφαιρα κατά τη δεκαετία του 1960, όπου η κατάσταση έφτασε σε επίπεδα φρενίτιδας κυρίως μέσα από το κίνημα της ψυχεδέλειας.

Ως καθαρά βρετανικό φαινόμενο πρωτοεμφανίστηκε στην ενδυματολογική στάση και στη σκηνική παρουσία που προώθησαν οι αγγλικές μπάντες, το στιλ των Beatles, των Rolling Stones και των Pink Floyd. Κάτι που «αντέγραψε» αργότερα η αμερικανική αντικουλτούρα και προσάρμοζε την φλοράλ αισθητική σε κάτι πιο κοντινό της Αμερικής: το χαβανέζικο πουκάμισο.  Σε κάθε περίπτωση, εκείνα τα τρελά χρόνια, η φλοράλ μόδα έγινε ξανά hot.

Μπορεί μεν να απέχουμε από το κλίμα των sixties, αυτό όμως δεν αναιρεί ότι το Liberty London πουκάμισο παραμένει επαναστατικό με έναν εντελώς κομψό τρόπο. Μιλάει, χωρίς να φωνάζει. Φοριέται με ευγένεια, χαρακτήρα και φαντασία.

Διαβάστε ακόμη: Χαβανέζικο πουκάμισο: Η επιστροφή

TAGS :

πουκάμισο

x

Ακολουθήστε το Andro στο Facebook