Ποιο εμπορικό ευρωπαϊκό «μπαζούκα» εξετάζει να χρησιμοποιήσει η Γαλλία κατά των ΗΠΑ

Η Γαλλία επιθυμεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να εξετάσει το ενδεχόμενο να αναπτύξει για πρώτη φορά το ισχυρότερο μέτρο αντιποίνων κατά των ΗΠΑ, εάν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χρησιμοποιήσει τους δασμούς για να αναγκάσει το μπλοκ (σ.σ. ΕΕ) με άδικο τρόπο σε αλλαγές πολιτικής.
Η Γαλλία έχει ενταχθεί σε μια μικρή ομάδα χωρών της ΕΕ που πιστεύει ότι το λεγόμενο μέσο κατά του εξαναγκασμού -ένα εργαλείο που έχει σχεδιαστεί για να αντεπιτίθεται σε έθνη που χρησιμοποιούν εμπορικά και οικονομικά μέτρα με εξαναγκαστικό τρόπο- θα πρέπει να τεθεί στο τραπέζι, σύμφωνα με πηγές, ακόμη και αν δεν είναι η προτιμώμενη πορεία δράσης, δήλωσαν στο Bloomberg.
Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να επιβάλουν σαρωτικούς δασμούς σε παγκόσμιους εταίρους από τις 2 Απριλίου. Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δασμοί θα διορθώσουν μη δασμολογικά εμπόδια που θεωρεί άδικα, όπως οι εγχώριοι κανονισμοί και ο τρόπος με τον οποίο οι χώρες εισπράττουν φόρους, συμπεριλαμβανομένου του φόρου προστιθέμενης αξίας της ΕΕ.
Η ΕΕ λέει ότι ο ΦΠΑ της είναι ένας δίκαιος φόρος χωρίς διακρίσεις που ισχύει εξίσου για τα εγχώρια και τα εισαγόμενα αγαθά. Το μέσο κατά του εξαναγκασμού, το οποίο υπόκειται σε ορισμένες προϋποθέσεις και βήματα, θα επιτρέψει τελικά στην ΕΕ να αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα αντιποίνων, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στο εμπόριο και τις υπηρεσίες, καθώς και σε ορισμένα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, τις άμεσες ξένες επενδύσεις και την πρόσβαση στις δημόσιες συμβάσεις.
Το ευρώ υποχώρησε για λίγο κάτω από το 1,08 έναντι του δολαρίου για πρώτη φορά εδώ και δύο εβδομάδες, ενώ τα γερμανικά ομόλογα σημείωσαν άνοδο και άφησαν την απόδοση του 10ετούς ομολόγου δύο μονάδες βάσης χαμηλότερα στο 2,76%.
Ο Τραμπ κλιμάκωσε τον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο αυτόν τον μήνα, επιβάλλοντας δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, γεγονός που οδήγησε την ΕΕ να ανακοινώσει τους δικούς της αντίποινα σε πολιτικά ευαίσθητα αμερικανικά προϊόντα αξίας έως και 26 δισ. ευρώ (28,1 δισ. δολαρίων).
Οι επικείμενοι αμοιβαίοι δασμοί, οι οποίοι θα προσαρμόζονται για κάθε εμπορικό εταίρο ώστε να αντισταθμίζουν κάθε αντιληπτό μειονέκτημα για τις αμερικανικές εταιρείες, θα μπορούσαν να επισκιάσουν τους δασμούς για τα μέταλλα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σ.σ. Κομισιόν), ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ που χειρίζεται εμπορικά θέματα για το μπλοκ, δεν εξετάζει επί του παρόντος το μέσο κατά του εξαναγκασμού, δήλωσε άλλη πηγή στο Bloomberg.
Οι όποιες συζητήσεις για τη χρήση του εργαλείου είναι μακρινές, καθώς η ΕΕ πρέπει πρώτα να δει τι δασμούς θα ανακοινώσουν οι ΗΠΑ στις 2 Απριλίου και αν το μέσο κατά του εξαναγκασμού είναι εφαρμόσιμο, ενημέρωσαν οι πηγές.
Ο επικεφαλής του εμπορικού τμήματος της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, δήλωσε την Τετάρτη (19.3.2025) ότι δεν έχει λεπτομέρειες σχετικά με τους νέους αμερικανικούς δασμούς και ότι η Κομισιόν θα πρέπει να συνεχίσει τις προετοιμασίες και να διατηρήσει μια ευέλικτη προσέγγιση. Εξαιτίας αυτού, η ΕΕ δεν αναμένεται να καθορίσει αμέσως την απάντησή της στα επερχόμενα μέτρα του Τραμπ τόσο γρήγορα όσο έκανε με τη διαμάχη για τα μέταλλα, δήλωσε μία από τις πηγές, μεταδίδει το Bloombeg.
Ο Σέφτσοβιτς ανακοίνωσε επίσης ότι η απάντηση του μπλοκ στους δασμούς στα μέταλλα θα ολισθήσει για τα μέσα Απριλίου, μια κίνηση που θα δώσει περισσότερο χρόνο για διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο επικεφαλής του επιτελείου της έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει στις προσπάθειες να συνομιλήσουν απευθείας με τον Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επανειλημμένα επιτεθεί στην ΕΕ λέγοντας ότι δημιουργήθηκε για να «πη@@@ει» τις ΗΠΑ. Το μέσο κατά του εξαναγκασμού σχεδιάστηκε πρωτίστως για να αποτρέψει και, αν χρειαστεί, να αντιδράσει σε σκόπιμες εξαναγκαστικές ενέργειες από τρίτες χώρες που χρησιμοποιούν εμπορικά μέτρα ως μέσο πίεσης στις κυρίαρχες πολιτικές επιλογές του μπλοκ ή μεμονωμένων κρατών μελών. Τα αντίμετρα προβλέπεται να χρησιμοποιούνται μόνο ως έσχατη λύση και πρέπει να είναι ανάλογα με το επίπεδο της ζημίας.
Το μέσο τέθηκε σε ισχύ στο πλαίσιο της προσπάθειας της ΕΕ να ενισχύσει την εμπορική της άμυνα μετά την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στις εξαγωγές του μπλοκ κατά τη διάρκεια της πρώτης διακυβέρνησης Τραμπ. Ένας άλλος παράγοντας ήταν η απόφαση της Κίνας να θέσει περιορισμούς στα λιθουανικά προϊόντα μετά το άνοιγμα εμπορικού γραφείου της Ταϊβάν στη χώρα της Βαλτικής.
Η Κομισιόν μπορεί να προτείνει τη χρήση του εργαλείου, αλλά στη συνέχεια εναπόκειται στα κράτη μέλη να καθορίσουν αν υπάρχει περίπτωση εξαναγκασμού και αν θα πρέπει να αναπτυχθεί. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας η ΕΕ θα επιδιώξει να διαβουλεύεται με το μέρος που ασκεί τον εξαναγκασμό για την εξεύρεση λύσης και μπορεί επίσης να συνεργαστεί με ομοϊδεάτες εταίρους που αντιμετωπίζουν παρόμοιες πιέσεις.