Σε εγρήγορση δείχνουν να βρίσκονται -πλέον- οι Έλληνες καταναλωτές όσον αφορά τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) σε διαδικτυακές απάτες με τα ποσοστά των καταναλωτών που είναι αρκετά προσεκτικοί να κινείται σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Παρ’ όλα αυτά δεν είναι μικρό το ποσοστό (22%) μεταξύ αυτών που έπεσαν θύμα κάποιας διαδικτυακής απάτης που έχασαν χρήματα.
Αυτά είναι ορισμένα από τα συμπεράσματα έρευνας που πραγματοποίησε -σε δείγμα 700 ατόμων- το Ινστιτούτο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου Ελλάδας (ΕΣΕΕ) για λογαριασμό της Visa, η οποία παρουσιάστηκε χθες και είχε ως αντικείμενο τις αντιλήψεις των καταναλωτών ως προς την τεχνητή νοημοσύνη και το ηλεκτρονικό εμπόριο με έμφαση στις απάτες και την ασφάλεια συναλλαγών στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Καταρχάς, οι Έλληνες καταναλωτές έχουν κατανοήσει ότι σε πολλές περιπτώσεις οι προσφορές είναι «πολύ καλές για να είναι αληθινές». Πάνω από 6 στους 10 συμμετέχοντες (63%) εμφανίζονται δύσπιστοι όταν μια προσφορά φαίνεται υπερβολικά καλή για να είναι αληθινή και 5 στους 10 όταν η ανάρτηση προέρχεται από άγνωστη πηγή ή brand.
Επιπλέον, το 46% είναι καχύποπτο όταν η ποιότητα του περιεχομένου είναι χαμηλή και όταν η μέθοδος πληρωμής μοιάζει ασυνήθιστη ή μη ασφαλής. Το 44% είναι επιφυλακτικό απέναντι σε έναν λανθασμένο ή ύποπτο σύνδεσμο.
Επιπλέον, το 83% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι ελέγχει τη νομιμότητα ενός διαδικτυακού πωλητή πριν προχωρήσει σε αγορά, ενώ το 76% δηλώνουν πως είναι απίθανο να κάνουν κλικ σε διαφήμιση που δημιουργεί «αίσθηση κατεπείγοντος».
Η άνοδος του ΑΙ
Η πιο διαδεδομένη μέθοδος εξαπάτησης είναι το phishing καθώς σχεδόν 6 στους 10 συμμετέχοντες δηλώνουν ότι έχουν στοχοποιηθεί μέσω phishing. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι απάτες που αξιοποιούν τεχνητή νοημοσύνη ή τεχνικές deepfake αναγνωρίζονται πλέον από το 7% του δείγματος, κάτι που δείχνει ότι το ΑΙ αρχίζει να χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο.
Μάλιστα, το 41% εκτιμά εκτιμά ότι το ΑΙ θα καταστήσει δυσκολότερη την αναγνώριση της διαδικτυακής απάτης. Αλλά ταυτόχρονα, το 34% θεωρεί πως θα δυσκολέψει την αναγνώριση σε κάποιες περιπτώσεις αλλά θα διευκολύνει την ανίχνευσή τους σε άλλες, ενώ ένα 10% δεν αναμένει καμία επίδραση.
Αναφορικά με την ικανότητα αναγνώρισης περιεχομένου που έχει δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη, το 53% των συμμετεχόντων δηλώνει πως δεν είναι ιδιαίτερα ή καθόλου σίγουροι για την αναγνώρισή του. Το 45% αισθάνεται πολύ ή αρκετά σίγουρο, στην αναγνώριση εικόνων και βίντεο που έχουν δημιουργηθεί με ΑΙ. Με το ποσοστό αυτό να είναι υψηλότερο στους συμμετέχοντες στις νεότερες ηλικιακές ομάδες.
Σχεδόν 6 στους 10 θεωρούν ότι οι διαδικτυακές απάτες στα κοινωνικά δίκτυα γίνονται ολοένα και πιο εξελιγμένες, ενώ το 37% πιστεύει ότι οι απατεώνες μιμούνται επιτυχώς αξιόπιστα brands ή πρόσωπα και το 27% ότι ο μεγάλος όγκος διαφημίσεων και χορηγούμενου περιεχομένου που φαίνεται νόμιμο δυσχεραίνει την αναγνώριση απάτης.
Οι επιπτώσεις για όσους τελικά έπεσαν θύματα διαδικτυακής απάτης είναι η οικονομική απώλεια (22%), η συναισθηματική ταλαιπωρία (17%) και ο δισταγμός ή φόβος απέναντι στις διαδικτυακές συναλλαγές (16%).
Από όσους υπέστησαν οικονομική ζημιά, το 63% έχασε ποσά έως 199 ευρώ, ωστόσο, οι συνέπειες εκτείνονται πέρα από την οικονομική απώλεια, καθώς μετά από απόπειρα εξαπάτησης, το 41% δηλώνει πως έγινε/ θα είναι πιο προσεκτικό στο μέλλον αλλά παραμένει ανοιχτό να εμπιστευτεί μικρότερες ή νέες επιχειρήσεις για διαδικτυακές αγορές, ενώ το 37% περιορίζει τις αγορές του μόνο σε μεγάλες, γνωστές επιχειρήσεις.
Με βάση αυτό το δεδομένο πάντως οι καταναλωτές ζητούν αυστηρότερες πολιτικές προστασίας και αφετέρου μεγαλύτερη δέσμευση από τις πλατφόρμες για την αντιμετώπιση των απατών.
