Κίμων Δρακόπουλος (USC): Εκπαίδευση και προετοιμασία οι μεγαλύτερες προκλήσεις στην εποχή του ΑΙ
Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και ειδικά το GenAI αποτελούν κεντρικό θέμα συζήτησης σε ολόκληρο τον κόσμο. Αλλά το ερώτημα πολλές φορές είναι κατά πόσον έχει ήδη αλλάξει την καθημερινότητα μας.
«Θα σας απαντήσω την ερώτηση σας με μία άλλη ερώτηση. Τι θα κάνατε διαφορετικό σήμερα αν είχατε έναν πολύ έξυπνο αλλά όχι ιδιαίτερα δημιουργικό βοηθό που θα εργαζόταν χωρίς παύση παράλληλα με εσάς; Γιατί αυτό ακριβώς προσφέρει το GenAI» σημειώνει στο CNN Greece, ο Κίμων Δρακόπουλος, καθηγητής επιστημών δεδομών στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια (USC) στον οποίο και απευθύναμε αυτή την ερώτηση. «To GenAI αναλαμβάνει επαναλαμβανόμενες, χαμηλής αξίας και χρονοβόρες διαδικασίες ώστε να μπορούμε να επικεντρωθούμε σε αυτό που μας κάνει μοναδικά ανθρώπινους: τη δημιουργικότητα, τη στρατηγική και την καινοτομία» αναφέρει ο κ. Δρακόπουλος, ο οποίος θα είναι εκ των ομιλητών στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών που θα διεξαχθεί από τις 9 έως τις 12 Απριλίου 2025. Το Φόρουμ συμπληρώνει φέτος 10 χρόνια παρουσίας και αποτελεί σημαντικό σημείο αναφοράς για το δημόσιο διάλογο και την ανταλλαγή ιδεών, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση πολιτικών και στρατηγικών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Σύμφωνα με τον κ. Δρακόπουλο το ΑΙ έχει ήδη αλλάξει πολλά σε τομείς όπως είναι το εργατικό δυναμικό, το οποίο καλείται να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, στην ενίσχυση της παραγωγικότητας αλλά και σε τομείς όπως η υγεία και η πολιτική προστασία. «Το ΑΙ έχει ήδη αλλάξει τον τρόπο που εργαζόμαστε και ζούμε. Το ερώτημα δεν είναι αν θα αλλάξει την καθημερινότητα μας αλλά αν εμείς θα επιλέξουμε να το χρησιμοποιήσουμε προς όφελος μας» σημειώνει.
Το GenAI αλλάζει τις επιχειρήσεις εκ βάθρων και όπως αναφέρει ο κ. Δρακόπουλος «δεν μπορώ να σκεφτώ κανέναν κλάδο που δεν θα επηρεαστεί ριζικά από το AI». Για να προσθέσει πως η συγκεκριμένη τεχνολογία επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τομείς όπως η εφοδιαστική αλυσίδα, η δυναμική τιμολόγηση αλλά και η έρευνα για νέα φάρμακα. «Το AI βελτιστοποιεί τη διαχείριση αποθεμάτων, προβλέπει με ακρίβεια τη ζήτηση και αυτοματοποιεί αποφάσεις προμηθειών», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Δρακόπουλος. «Οι επιχειρήσεις που δεν ενσωματώσουν το ΑΙ στον πυρήνα των λειτουργιών τους δεν θα μπορούν να παραμείνουν ανταγωνιστικές».
Εφόδια για μία νέα εποχή
Ο κ. Δρακόπουλος είναι καθηγητής στο USC όπου έχει ιδρύσει και ηγείται του πρώτου παγκοσμίου προγράμματος για τη χρήση του ΑΙ από τις επιχειρήσεις. «Δεν επικεντρωνόμαστε στο πως να χτίσει κανείς ΑΙ μοντέλα αλλά επικεντρωνόμαστε στο γιατί η τεχνητή νοημοσύνη έχει σημασία, πως να τη χρησιμοποιήσει κανείς και ποια είναι η επιχειρηματική αξία που μπορεί να προσφέρει. Στόχος μας είναι να εκπαιδεύσουμε ηγέτες που κατανοούν την αξία της AI, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ των τεχνικών τμημάτων και των κέντρων αποφάσεων σε μία επιχείρηση» επισημαίνει ο κ. Δρακόπουλος.
Το μεγάλο ζήτημα είναι προφανώς οι δεξιότητες που χρειαζόμαστε στην AI εποχή. «Θα ήθελα να πω ότι είναι ο προγραμματισμός, το machine learning ή η αξιοποίηση των δεδομένων. Αλλά αυτό που θα έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι οι τεχνικές δεξιότητες, αλλά η αναλυτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η κριτική ανάλυση και η εξειδίκευση σε συγκεκριμένα πεδία» τονίζει ο κ. Δρακόπουλος. «Η πραγματικότητα είναι ότι οι τεχνικές δεξιότητες θα αυτοματοποιούνται ολοένα και περισσότερο, αλλά η δομημένη σκέψη και η επίλυση προβλημάτων με επίκεντρο τον άνθρωπο θα γίνουν ανεκτίμητες».
Για αυτό το λόγο και η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η κατάρτιση των ανθρώπων με τις κατάλληλες δεξιότητες σε παγκόσμιο επίπεδο. «Κάποια στιγμή, η τεχνητή νοημοσύνη θα γίνει κοινό αγαθό και αυτές οι συζητήσεις θα είναι συνηθισμένες. Αυτό που θα παραμείνει, όμως, είναι το τεράστιο χάσμα μεταξύ των δεξιοτήτων που έχουν οι άνθρωποι και των δεξιοτήτων που απαιτεί η οικονομία. Ολόκληροι κλάδοι θα δουν θέσεις εργασίας να εξαφανίζονται πιο γρήγορα από ό,τι οι εργαζόμενοι μπορούν να επανεκπαιδευτούν. Τα εκπαιδευτικά συστήματα δεν εξελίσσονται αρκετά γρήγορα για να προετοιμάσουν τους μαθητές για τα εργασιακά περιβάλλοντα που υποστηρίζονται από την AI» αναφέρει ο κ. Δρακόπουλος. «Αν δεν δράσουμε τώρα, θα αντιμετωπίσουμε έναν κόσμο με εκατομμύρια εκτοπισμένους εργαζόμενους που δεν είναι προετοιμασμένοι για τη νέα οικονομική πραγματικότητα. Αυτό δεν είναι μόνο τεχνική πρόκληση, είναι και κοινωνική. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα καταστρέψει τις θέσεις εργασίας. Η αποτυχία μας να προετοιμαστούμε για την AI θα το κάνει».
Το AGI και το ρυθμιστικό πλαίσιο
Ένα άλλο θέμα είναι η επόμενη γενιά του AGI (artificial general intelligence) και πότε θα το δούμε. «Αυτό εξαρτάται από το πως ορίζουμε το AGI. Αν σημαίνει ένα σύστημα που μπορεί να ανταγωνιστεί την ανθρώπινη νοημοσύνη σε συγκεκριμένες εργασίες, είμαστε ήδη εκεί σε πολλούς τομείς, καθώς για παράδειγμα το AI είναι καλύτερο από τους ανθρώπους στον προγραμματισμό, στην έρευνα ακόμη και σε παιχνίδια στρατηγικής. Αν, όμως, το AGI σημαίνει ένα σύστημα που μπορεί να σκέφτεται, να γενικεύει και να προσαρμόζεται σε όλες τις ανθρώπινες εργασίες, τότε είμαστε ακόμα μακριά από αυτήν την πραγματικότητα. Οι τρέχουσες αρχιτεκτονικές στερούνται των δυνατοτήτων που απαιτούνται για κάτι τέτοιο» τονίζει ο καθηγητής του USC, σύμφωνα με τον οποίο οι εταιρείες που δηλώνουν ότι το AGI είναι «προ των πυλών» το κάνουν για να αυξήσουν τις τιμές των μετοχών, να προσελκύσουν χρηματοδότηση και να κερδίσουν την προσοχή των μέσων ενημέρωσης. «Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν θεμελιώδη κενά στο σημερινό AI που δεν επιλύονται εύκολα μόνο με την κλιμάκωση των υποδομών» προσθέτει ο κ. Δρακόπουλος.
Όσον αφορά στο θέμα της ρύθμισης, ο κ. Δρακόπουλος επισημαίνει ότι πρόκειται για μία λεπτή ισορροπία μεταξύ καινοτομίας, ηθικής ευθύνης και οικονομικού ανταγωνισμού. «Η υπερβολική ρύθμιση μπορεί να εμποδίσει την πρόοδο και να επιβραδύνει τις καινοτομίες που καθοδηγούνται από το AI. Η ανεπαρκής ρύθμιση μπορεί να οδηγήσει σε επιβλαβείς συνέπειες, όπως προκατειλημμένη λήψη αποφάσεων σε προσλήψεις, δανειοδοτήσεις ακόμη και στην επιβολή του νόμου» επισημαίνει ο κ. Δρακόπουλος. «Η πρόκληση είναι ότι το AI λειτουργεί σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον όπου διαφορετικές χώρες δίνουν προτεραιότητα σε αυτούς τους παράγοντες με διαφορετικό τρόπο. Η Κίνα, για παράδειγμα, έχει υιοθετήσει μια πιο επιθετική προσέγγιση στην ανάπτυξη του AI, ενώ η ΕΕ δίνει προτεραιότητα σε αυστηρές ρυθμίσεις όσον αφορά στην τεχνητή νοημοσύνη. Προσωπικά, χαράζω τη γραμμή ηθικής όσον αφορά στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και στα θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το AI εξυπηρετεί όλη την ανθρωπότητα, όχι μόνο λίγες ισχυρές εταιρείες ή κυβερνήσεις».
