Η άνοδος της θερμοκρασίας στην Αρκτική προκαλεί παρατεταμένους καύσωνες, ψυχρές περιόδους, ξηρασίες και πιο έντονες καταιγίδες σε όλο το βόρειο ημισφαίριο
Ανησυχητικές ενδείξεις δίνει η Αρκτικη, το παγωμένο τοπίο στην κορυφή του πλανήτη μας που γοήτευε ανέκαθεν την ανθρωπότητα και οι επιστήμονες ανησυχούν βαθιά για το μέλλον της, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ αποσύρει τις ΗΠΑ από την παγκόσμια στρατηγική για το κλίμα και οδηγεί σε εξόντωση τις επιστημονικές υπηρεσίες τους.
Τον περασμένο μήνα, οι θερμοκρασίες σε μέρη της Αρκτικής ανέβηκαν κατά 36°F (20°C) πάνω από τον κανονικό μέσο όρο, και μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου τα επίπεδα του θαλάσσιου πάγου κατέγραψαν το χαμηλότερο ιστορικό επίπεδο για τον μήνα, σημειώνοντας το τρίτο συνεχόμενο μήνα με ρεκόρ χαμηλών τιμών. Αυτή η ακραία ζέστη και η απώλεια πάγου ακολουθούν μια ανησυχητική χρονιά κατά την οποία η Αρκτική υπέστη έντονες πυρκαγιές, απόψυξη του παγωμένου εδάφους και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, δημιουργώντας την εικόνα μιας περιοχής σε αποσύνθεση.
Η Αρκτική έχει πάντα παίξει έναν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος της Γης,
«Είναι κάτι σαν φυσικό κλιματιστικό του πλανήτη μας», είπε η Twila Moon, αναπληρώτρια επικεφαλής επιστήμονας στο Εθνικό Κέντρο Δεδομένων Χιονιού και Πάγου.
Βοηθά στη σταθεροποίηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών και των καιρικών συστημάτων, και ο πάγος της αντανακλά το ηλιακό φως πίσω στο διάστημα. Ωστόσο, καθώς η Αρκτική θερμαίνεται περίπου τέσσερις φορές πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, αυτή η ευαίσθητη ισορροπία διαταράσσεται. Αυτή η υπερθέρμανση έχει προκαλέσει την απώλεια θαλάσσιου πάγου, την αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών και σημαντικές αλλαγές στα καιρικά συστήματα. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA), η περιοχή βρίσκεται πλέον σε ένα «νέο καθεστώς», όπου οι ακραίες συνθήκες, όπως η απώλεια πάγου και οι θερμότερες θερμοκρασίες των ωκεανών, γίνονται όλο και πιο συχνές, ακόμη και αν δεν σπάνε πάντα τα ρεκόρ.
Οι επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο
Οι συνέπειες αυτών των αλλαγών είναι παγκόσμιες. Η Αρκτική βιώνει ήδη καλοκαίρια χωρίς μερικό πάγο, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν ότι η περιοχή θα μπορούσε να είναι χωρίς καθόλου πάγο το καλοκαίρι ήδη από τη δεκαετία του 2050, ίσως και νωρίτερα.
«Η Αρκτική θα είναι χωρίς πάγο το καλοκαίρι κάποια στιγμή έως το 2050, ακόμα και αν οι άνθρωποι σταματήσουν να επιδεινώνουν τα αέρια του θερμοκηπίου», σύμφωνα με μια αναφορά που συνέγραψε ο Dirk Notz, επικεφαλής του τομέα θαλάσσιου πάγου στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. «Είναι βασικά αργά για να το αποτρέψουμε», είπε στο CNN
Η μείωση του θαλάσσιου πάγου είναι ιδιαίτερα ανησυχητική επειδή ο πάγος λειτουργεί σαν ένας τεράστιος καθρέφτης, αντανακλώντας το ηλιακό φως πίσω στο διάστημα. Καθώς ο πάγος λιώνει, το σκοτεινότερο θαλάσσιο νερό απορροφά περισσότερη θερμότητα, γεγονός που ενισχύει το φαινόμενο υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτός ο κύκλος επιταχύνει τη διαδικασία λιωσίματος και εντείνει τον ρυθμό αύξησης της θέρμοκρασίας σε όλο τον κόσμο.
Πέρα από την απώλεια θαλάσσιου πάγου, η Αρκτική αντιμετωπίζει, επίσης, την απόψυξη του παγωμένου εδάφους—πάγος που περιλαμβάνει έδαφος, βράχους και ιζήματα—το οποίο αποθήκευε άνθρακα για χιλιάδες χρόνια. Καθώς το παγωμένο έδαφος λιώνει, απελευθερώνει αέρια του θερμοκηπίου, όπως διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο στην ατμόσφαιρα, επιδεινώνοντας περαιτέρω την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η Αρκτική βιώνει επίσης πιο συχνές και εντονότερες πυρκαγιές, που διαρκούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και είναι πιο καταστροφικές. Το 2023, για τρίτη φορά σε πέντε χρόνια, εκδηλώθηκαν σημαντικές πυρκαγιές σε όλη την περιοχή. Ιστορικά, η Αρκτική τούντρα αποθήκευε άνθρακα, αλλά τώρα είναι μια περιοχή που εκλύει περισσότερους ατμοσφαιρικούς ρύπους απ’ ό,τι απορροφά, γεγονός που επιδεινώνει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Αυτές οι αλλαγές αλλοιώνουν το οικοσύστημα της Αρκτικής, με σοβαρές επιπτώσεις για την άγρια ζωή και τους περίπου 4 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν στην περιοχή. Η απώλεια θαλάσσιου πάγου, η απόψυξη του παγωμένου εδάφους και οι εντεινόμενες πυρκαγιές μεταμορφώνουν δραματικά το τοπίο. Η παγοκρηπίδα της Γροιλανδίας, η οποία ήδη χάνει περίπου 280 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κάθε χρόνο, συνεισφέρει σημαντικά στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Αυτό έχει σοβαρές συνέπειες για τις παγκόσμιες ακτές, με ορισμένες εκτιμήσεις να υποδεικνύουν ότι μόνο η παγοκρηπίδα της Γροιλανδίας θα μπορούσε τελικά να προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας αρκετών μέτρων.
Εκτός από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η υπερθέρμανση της Αρκτικής επηρεάζει τα καιρικά συστήματα σε όλο τον κόσμο. Η θέρμανση της Αρκτικής αποδυναμώνει τη ροή του αεροχείμαρρου (jet stream), κάτι που οδηγεί σε πιο επίμονες καιρικές καταστάσεις. Αυτό προκαλεί πιο παρατεταμένους καύσωνες, ψυχρές περιόδους, ξηρασίες και πιο έντονες καταιγίδες σε όλο το βόρειο ημισφαίριο. Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι αυτό μπορεί να διαταράξει τη γεωργία, την παροχή νερού και τη συνολική σταθερότητα του καιρού για δισεκατομμύρια ανθρώπους.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Ενώ κάποιες από αυτές τις αλλαγές θα μπορούσαν να επιβραδυνθούν ή ακόμη και να αναστραφούν αν οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειωθούν δραστικά, πολλές από τις αλλαγές που συμβαίνουν στην Αρκτική θεωρούνται «σχετικά μη αναστρέψιμες», σύμφωνα με τους ειδικούς. Η υπερθέρμανση της περιοχής είναι κάτι που δεν μπορεί να ανατραπεί εύκολα, και οι συνέπειες θα παραμείνουν για αιώνες, αν όχι για χιλιάδες χρόνια.
Πέρα από τις περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις, υπάρχει και άλλη μία πρόκληση: η δυνατότητα παρακολούθησης και μελέτης της ταχείας αλλαγής στην Αρκτική καθίσταται όλο και πιο δύσκολη. Γεωπολιτικές εντάσεις, όπως ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχουν οδηγήσει σε διάσπαση της διεθνούς επιστημονικής συνεργασίας. Η Ρωσία, ως η μεγαλύτερη χώρα της Αρκτικής, έχει αποκλειστεί από τις παγκόσμιες συνεργασίες έρευνας, κάτι που έχει υπονομεύσει την ικανότητα των επιστημόνων να παρακολουθούν τις αλλαγές στην περιοχή. Στις ΗΠΑ, οι σημαντικές περικοπές στους προϋπολογισμούς για την κλιματική επιστήμη κατά την εποχή της διακυβέρνησης Τραμπ έχουν επιδεινώσει την κατάσταση, μειώνοντας την ικανότητα συλλογής δεδομένων και κατανόησης της πλήρους έκτασης των αλλαγών στην Αρκτική. Όπως σημειώνει ο Ντίρκ Νοτς, επιστήμονας του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, η μείωση της επιστημονικής εμπειρογνωμοσύνης και των δυνατοτήτων παρακολούθησης καθιστά πολύ πιο δύσκολο να κατανοήσουμε τη σύνθετη δυναμική της περιοχής σε μια περίοδο που υφίσταται τόσο ταχεία αλλαγή.
Ό,τι συμβαίνει στην Αρκτική είναι μία από τις πιο ξεκάθαρες και ανησυχητικές ενδείξεις του πόσο οι ανθρώπινες δραστηριότητες επηρεάζουν τον πλανήτη. Η συνεχής απώλεια πάγου, η απόψυξη του παγωμένου εδάφους και οι αλλαγές στα καιρικά συστήματα αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη για παγκόσμια δράση κατά της κλιματικής αλλαγής. Η Αρκτική δεν είναι απλώς μια μακρινή, παγωμένη περιοχή—είναι ένα κρίσιμο προειδοποιητικό σήμα για ολόκληρο τον κόσμο, και η μοίρα της θα μας επηρεάσει όλους. Η ανάγκη για συντονισμένη παγκόσμια δράση για την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής δεν υπήρξε ποτέ πιο επιτακτική.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
