Βελτιώνουν πραγματικά ύπνο και διάθεση;

Μπορεί ένα μικρό αυτοκόλλητο επίθεμα να μας χαρίσει καλύτερο ύπνο, περισσότερη ενέργεια και λιγότερο άγχος; Τα λεγόμενα wellness patches υπόσχονται ακριβώς αυτό, και το παρουσιάζουν ως κάτι απλό, μοντέρνο και άνετο, κερδίζοντας όλο και μεγαλύτερη απήχηση. Όμως, σύμφωνα με τη Δρα Michelle Spear, καθηγήτρια Ανατομίας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, και το σχετικό άρθρο της στο The Conversation, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη απ’ ό,τι υποδηλώνουν οι συσκευασίες.

Όπως εξηγεί, η ιδέα μπορεί να βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα, ωστόσο τα περισσότερα wellness patches απέχουν αρκετά από την αποτελεσματικότητα των φαρμακευτικών επιθεμάτων, όπως αυτά της νικοτίνης ή των ορμονών.

Πώς (υποτίθεται ότι) λειτουργούν τα wellness patches

Η θεωρία πίσω από τα επιθέματα είναι απλή: τοποθετείτε το αυτοκόλλητο στο δέρμα και αυτό απελευθερώνει σταδιακά ενεργά συστατικά που απορροφώνται μέσω της επιδερμίδας και φτάνουν στην κυκλοφορία του αίματος. Παρακάμπτουν έτσι το πεπτικό σύστημα και τη διαδικασία της πέψης. Αυτή η μέθοδος έχει ήδη αποδειχθεί αποτελεσματική σε φάρμακα όπως η νικοτίνη ή η οιστραδιόλη, που χρησιμοποιείται στη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.

Ωστόσο, το δέρμα μας δεν είναι τόσο φιλόξενο. Το εξωτερικό του στρώμα, η κεράτινη στοιβάδα, λειτουργεί όπως ακριβώς ένας τοίχος από τούβλα και λάσπη – στην πραγματικότητα φτιαγμένος από νεκρά κύτταρα και λίπη. Αυτός ο «φράκτης» δεν αφήνει τίποτα να περάσει εύκολα, εκτός αν πρόκειται για μικρά, λιποδιαλυτά και πολύ μικρά σε μέγεθος μόρια.

Ποια συστατικά μπορούν πραγματικά να απορροφηθούν;

Συστατικά όπως η μελατονίνη, η καφεΐνη και ορισμένα κανναβινοειδή έχουν τις σωστές ιδιότητες -είναι δηλαδή πολύ μικρά και λιποδιαλυτά- άρα έχουν έστω θεωρητικά πιθανότητες να απορροφηθούν μέσω του δέρματος. Αντίθετα, βιταμίνες όπως η B12, το μαγνήσιο ή ο σίδηρος, είναι είτε υδατοδιαλυτές είτε πολύ μεγάλες σε μέγεθος και δεν μπορούν να περάσουν την επιδερμίδα με φυσικό τρόπο. Όπως σχολιάζει και η Δρ. Spear, «αν ένα συστατικό χρειάζεται να χορηγείται ενδοφλέβια ή σε μεγάλες δόσεις από το στόμα για να είναι αποτελεσματικό, είναι πολύ απίθανο να λειτουργήσει μέσω ενός απλού patch».

Τι να προσέξετε πριν αγοράσετε

Η ειδικός υπογραμμίζει μερικά βασικά σημεία που αξίζει να προσέξετε, εάν ενδιαφέρεστε να τα δοκιμάσετε:

Ελέγξτε τα ενεργά συστατικά: Αν το επίθεμα περιέχει μικρά, λιποδιαλυτά μόρια όπως η μελατονίνη, υπάρχει τουλάχιστον μια θεωρητική πιθανότητα απορρόφησης. Αν βλέπετε βιταμίνες ή μέταλλα, είναι πιθανό μία επιλογή που στοχεύει περισσότερο στη δημιουργία εντυπώσεων παρά στην αποτελεσματικότητα.

Αναζητήστε την ακρίβεια στις πληροφορίες: Ένα αξιόπιστο προϊόν θα αναφέρει ξεκάθαρα τη δοσολογία, τη διάρκεια δράσης και τη μέθοδο αποδέσμευσης. Αν απλά γράφει «εμπλουτισμένο με αιθέρια έλαια», χωρίς περαιτέρω πληροφορίες, να είστε επιφυλακτικοί, προειδοποιεί.

Ελέγξτε την τεχνολογία αποδέσμευσης: Τα ιατρικά patches  χρησιμοποιούν είτε ένα σύστημα μήτρας, όπου το ενεργό συστατικό είναι ομοιόμορφα κατανεμημένο σε όλο το patch, είτε ένα σύστημα δεξαμενής, που ελέγχει την απελευθέρωση από ένα κεντρικό θάλαμο. Ορισμένα περιλαμβάνουν και χημικά ενισχυτικά διαπερατότητας, όπως το ελαϊκό οξύ, που προσωρινά χαλαρώνουν τη δομή της επιδερμίδας.

Αναζητήστε επιστημονικές αποδείξεις: Λίγα επιθέματα ευεξίας υποστηρίζονται από ανεξάρτητες μελέτες. Αν υπόσχονται «αποτοξίνωση», «κάψιμο λίπους» ή «θαύματα στον ύπνο από την πρώτη χρήση», πιθανότατα στηρίζονται περισσότερο στο marketing παρά στην επιστήμη.

Η επίδραση placebo έχει πραγματικά οφέλη

Ακόμα κι αν ένα patch δεν περιέχει επαρκή δραστικά συστατικά, το φαινόμενο placebo μπορεί να έχει πραγματικά οφέλη. Αν νιώθετε ότι σας βοηθά να χαλαρώσετε ή να ελέγξετε το στρες, αυτό και μόνο μπορεί να βελτιώσει τη διάθεσή σας, αρκεί να γνωρίζετε ότι το αποτέλεσμα βασίζεται στο πώς νιώθετε και όχι σε επιστημονική απόδειξη, καταλήγει.

Διαβάστε επίσης

Η εναλλακτική άσκηση που καταπολεμά κατάθλιψη και άγχος

Το έντονο στρες επηρεάζει τη μνήμη και πυροδοτεί φοβίες – Έρευνα αποκαλύπτει 

Δυνατή μνήμη, λιγότερο στρες και οξυδέρκεια στα 65: Αυτό είναι το μυστικό